Iets waar ik al geruime tijd es wil over schrijven is er dan uiteindelijk toch van gekomen. Een misschien wat langdradig en complex schrijfsel deze keer maar ach… het kan niet altijd kolder zijn nietwaar?
Alhoewel ik geen man ben die een hogere opleiding heeft genoten onder de noemer van Universiteit of iets dergelijks en ik een debat met dhr. Etienne Vermeersch grandioos zou verliezen, toch even wat filosofie over religie.
John’s Stelling: “De Bijbel is cultuur”
Laat ik eerst en vooral beginnen met te verwoorden wat ik onder het woordje cultuur interpreteer. Cultuur is dat wat de mens, materieel of immaterieel, in een bepaalde samenleving voortbrengt/naleeft. Cultuur is dus een mix van waarden, traditie, kunst, etc.
Je kan bepaalde waarden of normen naleven die in je woongebied gelden, en die vormen dus een onderdeel van je cultuur. Die waarden kunnen o.a omvatten wat goed of wat fout is, wat hoort en wat niet hoort. Concreet voorbeeld: in India is een koe heilig, terwijl dit hier in België niet het geval is en het eerder een dier voor de consumptie is. De cultuur van India vs België verschilt dus enorm. In bepaalde Afrikaanse regio’s is vrouwenbesnijdenis onderdeel van de zogenaamde cultuur, terwijl dit hier in België (en terecht ook) regelrechte verminking is. Snap je?
OK, cultuur. De Bijbel is onderdeel van onze cultuur. In véél Islamitische landen is dit de Koran. Een andere cultuur dus dan deze waar De Bijbel het heilige boek is. Als we ervan uitgaan dat De Bijbel onderdeel is van onze cultuur en we weten dat cultuur door de samenleving is ontstaan, dan is het vrij logisch om te zeggen dat de Bijbel geschreven is door mensen, en dat is het ook. De Bijbel is een verhalenbundel waarin normen en waarden worden aangeleerd door karakters als Jahweh en Jezus als rolmodel te gebruiken. Een leidraad van symbolische verhalen die de mens in een bepaalde cultuur op het correcte/leefbare pad dient te houden.
Het boek bevat quasi alles: moord, overspel, marteling, politieke intriges,.. enfin alles waar een mens zich schuldig aan kan maken. 😉
John’s Stelling: “De mens heeft God geschapen”
Wat begrijp je onder de noemer “God”? Zie je “God” als een soort individu die oordeelt en veroordeelt of zie je “God” als louter symbolisch? Het culturele aspect, van hoe je iets interpreteert hangt héél nauw samen met de stelling.
Zoals in de vorige stelling aangekaart, werd de Bijbel geschreven door mensen en werd de verspreiding van de term God, erg vaak via de verhalen uit de Bijbel bekomen.
Als we de Bijbel letterlijk mogen nemen dat kan je redeneren dat “God” voor alles verantwoordelijk is, en dat hij (en waarom geen zij) er altijd al geweest is. Dat is het gemakzuchtige antwoord op de eeuwenoude vraag van “hoe zijn we hier terecht gekomen en wat is het uiteindelijke doel van ons bestaan?”. Wat is er boven ons en waar komt dit vandaan, en waar komt dat opéénvolgende weer vandaan? Mysterisch!
Met de wetenschap dat het menselijke brein redeneert dat alles een begin en een einde heeft, constateren we op een bepaald ogenblik dat we simpelweg spaak lopen. We kunnen gewoonweg niet meer verder. Ons logisch denkvermogen botst op het klassieke voorbeeld van de “kip of het ei”.
Simpelweg redeneren dat God iemand/iets “dat is er altijd al geweest” is een zéér vaag en eigenlijk vrij gemakzuchtig antwoord. “Altijd” is immers een begrip dat in ons logische denkpatroon onvermijdbaar torpedeert. “Altijd” is relatief aangezien we ervan uitgaan dat alles een begin en dat alles een einde kent en het woord “altijd” eigenlijk een mythe is.
In de Bijbel staat “Genesis 1:27: “En God schiep de mens naar Zijn beeld; naar het beeld van God schiep Hij hem; mannelijk en vrouwelijk schiep Hij hen.” Ergo; God is niet perfect, god heeft gebreken, net zoals de mens die heeft. Dus God lijkt eerder meer op de mens dan omgekeerd. God is onderdeel van onze cultuur, omdat we het zo geleerd zijn, en aangezien God in elke cultuur weer anders is, is dit dus louter een menselijke creatie.
John’s Stelling: “Goed en kwaad gaan hand in hand”
Wat is goed, en wat is kwaad?
Wat als een paal boven water staat is de wetenschap dat je het ene niet kan hebben zonder het andere. Indien er geen “kwaad” was, dan had het “goede” geen enkele rol van betekenis en vice versa. De mens draagt het goede en het slechte coherent in zich.
Het kwade motiveert immers om het goede na te streven en het goede motiveert om het kwade te bestrijden. Goed/fout, warm/koud, water/vuur, leven/dood,.. tegenpolen trekken elkaar aan, dat is wetenschappelijk bewezen. Alles is “Ying/Yang”.
Wat je kan interpreteren als zijnde “goed” en zijnde “kwaad” hangt logischerwijze ook samen met de, daar ben ik weer, cultuur waarin je leeft. Zie dat vb. ivm vrouwenbesnijdenis eerder. Het is gruwelijk vanuit ons standpunt, het is krankzinnig en kwaadaardig, maar in de regios waar het als normaal wordt aanzien is het dan weer een soort traditie. Een traditie zonder enige vorm van respect of sympathie voor vrouwen wel te verstaan.
In elke mens schuilt er iets kwaads zoals er in elke mens ook iets goeds zit. Natuurlijk kan je niet elke mens met elkaar vergelijken. Adolf Hitler was het kwaad zelve, maar besef wel dat een kwaadaardig mens niet wordt geboren, een kwaadaardig mens wordt systematisch gevormd. Wanneer de balans van ying/yang niet meer bestaat, dan ontstaat een probleem.
Is religie nu “goed” of is religie nu “kwaad”? Op zich is het een fantastisch systeem dat je spiritueel kracht kan bieden in minder aangename tijden. Het concept op zich is prachtig, en ik respecteer mensen die het als gids gebruiken. Het is gratis, je doet er an sich niemand kwaad mee, maar ieder mens moet dit voor zichzelf uitmaken en het is denk ik fout iemand te veroordelen. Zo kan mijn theorie bij gelovige mensen als heidens of belachelijk overkomen.
Langs de andere kant wordt de initiële onschuldigheid van een religie misbruikt om mensen verschrikkelijke dingen te laten doen en dat betreur ik ten zeerste. Laat ons nu es heel eerlijk zijn,… het gaat em niet meer om een god, het gaat em niet meer om een geloof,… het gaat em om doelbewuste manipulatie voor eigen gewin. Het goede wordt dus misbruikt om het slechte te bekomen om dat weer vanuit het perspectief van de aansteker het goede te bekomen. Kunde volgen?
… en? hoofdpijn? 🙂